EHBO aan boord voor kinderen

Kinder EHBO versus Volwassen EHBO

Buiten het feit dat je emotionele reactie waarschijnlijk anders is door je “oer instinct”, is het oppervlakte van een kind kleiner waardoor snel handelen van belang is, vooral bij gevaar voor onderkoeling of bloedverlies.
Ook de benadering zal anders zijn vanwege het feit dat een klein kind zich moeilijker kan uitdrukken over wat er gebeurd is.
Daarbij is het zo dat je bij kinderen soms heel wat uit de kast moet halen om ze te “behandelen”.

Wat heb je nodig aan boord

Wat heb je nu écht nodig aan boord en met welke middelen kun je je behelpen?

Voorkomen is beter dan genezen!

Op de website van Kinderen aan Boord van Gemma Drohn, kun je in ieder geval lezen hoe je aan boord veilig bent voorbereid, want in alle gevallen geldt, voorkomen is beter dan genezen!

Actie!

Maar wát als je dan toch écht in actie moet komen?

Waar, denk ik, de grootste angst ligt, is het overboord vallen van je kind.
Een goed voorbeeld doet volgen, ik kan het niet vaak genoeg zeggen…Doe dus niet alleen bij je kind maar ook bij jezelf altijd een zwemvest aan!
Als je kind op open water te water raakt blijf dan wijzen naar waar hij/zij ligt en blijf praten tegen het kind.
Omdat een kind een kleiner oppervlakte heeft zal hij/zij sneller onderkoeld raken. Wees je hier bewust van.

Let er ook op, als je het kind aan boord haalt en het heeft veel water binnen gekregen, dat er secondary drowning als complicatie kan optreden. Laat het daarom ALTIJD nakijken door een arts. (Secondary drowning en omgaan met drenkelingen en onderkoeling heb ik eerder uitgelegd in mijn column over de HELP-houding).

Doe dus niet alleen bij je kind maar ook bij jezelf altijd een zwemvest aan!

Zeeziekte

Zeeziekte komt zelden voor bij baby’s en vaker bij jonge kinderen dan volwassenen.
Zeeziekte ontstaat doordat de hersenen tegenstrijdige informatie krijgt over het evenwicht. Ons evenwicht wordt geregeld vanuit ons binnenoor, met onze ogen en onze spieren.
Wanneer je kind last heeft van reisziekte kan het moe, duizelig, misselijk zijn. Transpireren, overgeven en een algeheel beeld aangeven van niet lekker zijn.
Zorg ervoor dat je kind van te voren niet te veel en te vet eet. Geef geen frisdrank met prik. Zorg voor frisse lucht (Dat is makkelijk te realiseren aan boord 😉 en laat het kind als het kan in het midden van de boot zitten. Probeer het af te leiden met een spelletje maar liever niet laten lezen gamen of andere activiteiten waardoor het steeds naar hetzelfde punt staart.
Mocht dat allemaal niet baten, dan kun je bij de apotheek speciale medicijnen halen. Let er wel op dat deze vaak niet onder de 6 jaar gebruikt mogen worden! Vraag dus voor goed advies eerst bij apotheek!

Bloedingen

Ook hier geldt, het oppervlakte is kleiner, dus als het gaat om grote/ernstige bloedingen dan raakt een kind sneller in shock dan een volwassene. Over shock later in deze column meer…
Kinderen zijn vaak al in paniek bij het zien van bloed. Dus als je het afdekt en het kind ziet het niet is ook al een groot deel van de paniek weggenomen.
Voor snijwondjes kun je beste zwaluwstaartjes gebruiken. Bij snijwondjes kun je nl de wondranden tegen elkaar plaatsen en geneest de wond mooier. Zeker in het gezicht is dit belangrijk. Bij gerafelde wonden zoals scheurwonden kan dit vaak niet.
Als het niet te erg bloed kun je het eerst even schoonspoelen met water en afdekken met een pleister of snelverband. Bij een snelverband zit het wondkompres en de zwachtel al in één.

Een ernstige bloeding mag je niet spoelen. De wond wordt vanzelf gespoeld door het bloeden en er gaat te veel tijd verloren.
Laat het kind op de grond zitten of liggen. Als het kind buiten bewustzijn raakt dan kan het maar beter al op de grond zijn dan dat het van de stoel afvalt, of zoals veel ouders doen, op tafel of aanrecht zetten…

1. Dek de wond af met bv een theedoek en oefen druk uit op de wond.
2. Houd het lichaamsdeel hoog.
   Doe dit ongeveer 10 minuten (!) Dat lijkt heel lang maar dan heeft de wond kans om het bloeden zelf te laten stollen. Het vraagt uiteraard veel van je afleidingskunsten…
3. Dek het dan af met een snelverband en als dat niet voldoende is (het bloed komt er dan nog doorheen) Dan leg je en drukverband aan… In je verbandkoffer zitten synthetische watten, die leg je over het snelverband aan en door overheen zwachtel je met een ideaal zwachtel. Deze leg je met druk aan.

Terwijl ik dit allemaal typ bedenk ik me ook dat je het eigenlijk allemaal een keer moet zien en doen!

Kijk in ieder geval al eens in je verbandkoffer wat er allemaal in zit, dan sta je niet voor verassingen als je voor een acute situatie staat.

Shock

Nog even wat meer uitleg over de shock.
Ons lichaam heeft een prachtig vaten stelsel wat ons bloed rondpompt. Op het moment dat er te weinig volume in de vaten zit door een in- uitwendige bloeding of door vochtverlies kan het lichaam in shock raken. Bij kinderen kan dat al bij 500 ml.

Ook bij langdurige diarree en braken kan een kind in shock raken. Zorg er dus voor dat je middelen aan boord hebt om dit tegen te gaan en anders helpt het om “zoeten en zouten” aan te vullen met bv ranja en chips.

Reactie van het lichaam

1. Ons lichaam wil het tekort oplossen door al het bloed te sturen naar de vitale organen (ons hart longen en hersenen).
2. Daarom schakelt het eerst uit wat het minste bloed nodig heeft.
   1. Dat is als eerste onze huid en slijmvliezen.
   2. Het slachtoffer ziet bleek en
   3. geeft aan dorst te hebben.
3. Daarna schakelt het de spieren uit.
   1. Het slachtoffer voelt zich slap.
4. Dan schakelt het lichaam het spijsverteringskanaal uit.
   1. Geef daarom een slachtoffer met kans op shock NOOIT iets te eten of te drinken ook al geeft hij / zij dorst te hebben, want dan kan het gaan braken en / of stikken.
      (Zie onderstaande afbeelding ter verduidelijking)

Tand door de lip

Een tand door de lip is iets wat veel voorkomt bij de kids.
Kijk in ieder geval of de tand nog vast zit en neem zo nodig contact op met een tandarts.
Bij een melkgebit zullen ze een eventuele tand die eruit is niet terugplaatsen omdat er nog een volwassen tand achter zit.
Druk het wondje dicht en wat super goed helpt is een waterijsje!! Het koude helpt tegen de zwelling en de pijn en het zoete helpt tegen het bloeden. Het zou standaard in de verbandkoffer van kinderen moeten zitten 😉

Brandwonden

Koel brandwonden 10 minuten met lauw water. Bij voorkeur met kraanwater maar mocht dat niet mogelijk zijn dan is buitenboord water een alternatief. Je hebt dan wel grotere kans op infecties.
Laat kleding die vastzit aan de huid zitten.

Luier

Kijk ook naar een eventuele luier. Doe deze uit als hij niet vast zit aan de huid!! De luier neemt nl het hete vocht op en kan de geslachtsdelen verbranden…
Overleg altijd even met een arts over de brandwonden. Het is afhankelijk van welke graad (1e 2e of 3e) en, ook hier weer, het oppervlakte hoe ernstig de situatie is.

Kneuzingen en breuken

Kneuzingen en breuken zijn bij kinderen soms lastig te herkennen.
De botten nog veel kraakbeen en bij kinderen komen zogenaamde twijg-breukjes vaker voor. Er is dan een stukje van het bot gescheurd, zoals je een jong takje doorbreekt wat niet in zijn geheel doorbreekt.

Koelen is een graadmeter

Koelen met een coldpack of (iets anders dat in de diepvries ligt) moet prettig zijn. Als dit meer pijn doet zal het waarschijnlijk gebroken zijn.
Leg een coldpack nooit direct op de huid, zorg dat er een washandje of theedoek omheen zit en koel niet langer dan 10 minuten.
Als je denkt dat het breuk is, zorg dan dat het lichaamsdeel stabiel ligt en niet beweegt. Hiervoor kun je alles gebruiken wat je in je omgeving hebt. Bv jassen en of tassen om een been te ondersteunen. Zelf het lichaamsdeel vasthouden of spalken met wat je voorhanden hebt.

Tot zover

in een notendop over EHBO bij kinderen.

Even resumé…

1. Kijk in je verbandkoffer wat er allemaal aan materialen inzit en zorg dat je zwaluwstaartjes bij je hebt… en waterijsje ☺
2. De kans op shock is bij kinderen groter
3. Zorg dat je spullen aan boord hebt tegen uitdroging
4. Volg een EHBO cursus!
5. Geniet van jullie kinderen want samen op het water is het heerlijk!

Tot in 2016!

Hartelijke groet,
Tessa Zijlstra-Paal